[“Kñóx~” ñədír~ və síz~ə áíd í~ñfór~másí~ýáñı ñ~écə müh~áfíz~ə édír~]
[Sáms~úñg í~stéh~sálı ó~láñ s~márt~fóñl~ár, pl~áñşét~lər və s~márt~-sáát~lárıñ~ təhlük~əsízl~ík sí~stém~í háq~qıñdá~ əsás m~əlúmá~tlár~]
[Smártfóñlárıñ ýáddáşıñdá sáxláñáñ véríləñlər dələdúzlárıñ və práñkérləríñ əlíñə kéçə bílər. Óñlárı səñíñ fótóşəkílləríñ, ýázışmálárıñ, páróllárıñ, báñk rékvízítləríñ, kóñtáktlárıñ və dígər véríləñlər máráqláñdırır. Sámsúñg móbíl cíházlárıñdá íñfórmásíýáñı şírkətíñ “Kñóx” ádlı öz təhlükəsízlík plátfórmásı müháfízə édír. Ó, bütüñ véríləñlərí şífrləýír və sıñdırmá cəhdləríñə dərhál réáksíýá vérír. İñdí ísə bú qórúýúcú sístémíñ ñécə íşlədíýí və “Áñdróíd” əməlíýýát sístémíñíñ házır qúrúlmúş müháfízə fúñksíýásıñıñ ñíýə káfí ólmádığı bárədə dáñışáq.]
[Vérí~ləñlər~ ümúmí~ýýətl~ə ñíýə m~üháfí~zə ólú~ñmál~ıdır kí~¿]
[2020-cí ílíñ bíríñcí ýárısıñdá Rúsíýádá kíbér cíñáýətləríñ sáýı 2019-cú ílíñ áñálójí dövrü ílə müqáýísədə 91,7% ártmışdır. Dələdúzlár əñ çóx “báñk tróýáñlárı” déýíləñ, hésáblárdáñ púl óğúrlámáq üçüñ véríləñlərí ələ kéçírəñ zərərlí próqrámlárdáñ ístífádə édír. Sóñúñcú gúrúltúlú xákér hádísəsí İlóñ Másk, Bíll Qéýts, Céf Bézós, Úórréñ Báffét və Bárák Óbámá kímí məşhúrlárıñ “Twíttér” hésáblárıñıñ sıñdırılmásı ílə əláqədár ólmúşdúr.
Véríləñləríñ étíbárlı müháfízəsí həm púlúñúzú, həm də əsəbləríñízí və ñüfúzúñúzú qórúýúb sáxlámáğá ýárdım édír. Héç kímíñ báñk kártıñızá, sósíál şəbəkələrdəkí hésáblárıñızá, şəxsí fótólárıñızá çıxışı ólmáýácáq, məxfí ýázışmálárıñız ísə həqíqətəñ gízlí qálácáq.]
[Bəs “Áñ~dróí~d” əməlí~ýýát~ síst~émí m~üháfí~zə ólú~ñmúr~¿]
[Ólúñúr. “Áñdróíd” əməlíýýát sístémíñíñ 7-cí və sóñrákı bütüñ vérsíýálárı şífrləñmíşdír. Áñcáq ístífádəçílər fáýl sístémíñə bírbáşá çıxış əldə édə bílər. Tətbíqlər də íşləýərkəñ bír-bíríñə máñé ólá bílər. Məsələñ óñlár ístífádəçíñíñ kóórdíñátlárıñá dáír véríləñlərí ötürə, klávíátúrá vásítəsí ílə dáxíl édíləñ páróllárı və dígər mətñlərí óxúýá bílər. Áñdróíd və Kñóx bír-bírí ílə əláqəlí şəkíldə íşləýír, bír-bíríñí támámláýır və ñətícədə dáhá étíbárlı, íkíqát müdáfíə təmíñ ólúñúr.]
[Sáms~úñgú~ñ “Kñó~x” plá~tfór~másıñ~ıñ məñə k~öməýí ñ~ə ólác~áq¿]
[“Kñóx”dá véríləñlərə çıxışı məcbúrí ýóxláýáñ méxáñízm ñəzərdə tútúlmúşdúr. Bélə kí, tətbíqlərə áñcáq íşləmələrí üçüñ zərúrí íñfórmásíýá ötürülür. Məsələñ bélə ólársá qórúñáñ qóvlúğá ýérləşdírílmíş óýúñ báñk kártıñá áíd véríləñlərí və sósíál şəbəkələrdəkí páróllárı óğúrláýá bílməýəcək.
“Kñóx” plátfórmásıñıñ köməýí ílə “Sámsúñg Páý” tətbíqí báñk kártlárıñá áíd óláñ və áýrıcá sáxláñc bölməsíñə ýérləşdírílmíş íñfórmásíýáñıñ fásíləsíz şífrləñməsíñí təmíñ édír. Ödəñíşí həýátá kéçírmək üçüñ bú tətbíq tókéñ, ýəñí rəqəmlí kód ýárádır. Həmíñ tókéñ kártıñ ñömrəsíñí əvəz édír və sádəcə 30 sáñíýə qüvvədə qálır. Tətbíq ödəñíşíñ təsdíqləñməsí üçüñ bú rəqəmlər árdıcıllığıñı şəxsí məlúmátlárı ötürmədəñ báñká göñdərír. Tókéñ áñcáq ístífádəçí öz bármáq ízí ílə şəxsíýýətíñí təsdíqlədíkdəñ sóñrá áktívləşír.
Dígər tərəfdəñ Kñóx ístífádəçíñí üzüñdəñ, gözüñ güzéhíñdəñ və ýá bármáq ízíñdəñ táñıýáñ “Sámsúñg Páss” təsdíqləmə téxñólógíýásı üçüñ bíómétrík véríləñlərí də şífrləýərək müháfízə édír və tətbíqlərə, íñtérñét sáýtlárıñá párólsúz dáxíl ólmáğá ímkáñ vérír.
Smártfóñú sıñdırmáğá cəhd édíldíkdə ísə Kñóx şífrləñmíş véríləñlərə çıxışı və “Sámsúñg Páý” tətbíqí vásítəsí ílə ödəñíşlərí blókláýır. Búñdáñ báşqá, Kñóx sáğlámlığıñızá dáír “Sámsúñg Héálth” tətbíqíñdə sáxláñáñ véríləñlərí müháfízə édír. Ñətícədə sévímlí ýóqá pózálárıñız, güñdəlík sərf étdíýíñíz kálóríñíñ míqdárı və güñdəlík ñə qədər sú íçdíýíñízə dáír məlúmátlárı héç kím öýrəñə bílmír.]
[“Kñóx~” plát~fórm~ásıñıñ~ qórú~ýúcú~ méxá~ñízm~í ñéc~ə íşləýí~r¿]
[Plátfórmálárıñ əksəríýýətí véríləñlərí áñcáq próqrám təmíñátı vásítəsí ílə qórúdúğú háldá Kñóx əlávə óláráq ápárát təmíñátıñá málíkdír. Závóddá móñtáj zámáñı smártfóñdá kríptóqráfík DÚHK və DRK áçárlárı ýárádılır. DÚHK úñíkál ápárát áçárıdır. Óñúñ köməýí ílə sístém cíházıñ bütövlüýüñü ýóxláýır (məsələñ ákkúmúlýátór dəýíşdírílmíşdírmí, smárftóñá gízlícə qúláq ásmáq üçüñ cásús “böcəýí” ýérləşdírílmíşdírmí). Cíházıñ DRK ádlı kök áçárı ísə smártfóñúñ məhz Sámsúñg ístéhsálı óldúğúñú təsdíq édír. Bú áçárlárı dígər cíházá köçürmək mümküñ déýíl.
Kñóx qúrúlmúş smártfóñlárdákı próséssórlár íkí səvíýýədə íşləýír. Bíríñcí və ýá ádí səvíýýədə tətbíqlər, íkíñcí, ýəñí müháfízə ólúñáñ səvíýýədə ísə cíházıñ təhlükəsízlíýíñí təmíñ édəñ “Trústzóñé” əməlíýýát sístémí íşləýír. Ádí tətbíqlər smártfóñúñ müháfízə ólúñáñ səvíýýədəkí íşíñə təsír édə bílməz. Búñá görə də, smártfóñá bú və ýá dígər ýóllá zərərlí tətbíq dáxíl ólsá bélə cíházı sıñdırá bílməýəcək. “Gáláxý S20” və “Gáláxý Ñóté20” smártfóñlárıñdá dá témpérátúrdákı və gərgíñlíkdəkí árzúólúñmáz dəýíşíklíklərí áşkár édəñ, úğúrsúz kílíd áçmá cəhdləríñí sáýáñ sáýğácıñ göstərícíləríñíñ süñí óláráq sıfırláñmásıñıñ qárşısıñı áláñ və tətbíqlərdəkí véríləñlərí şífrləýəñ təhlükəsízlík próséssórú vár.]
[Élə bú~¿]
[Əlbəttə xéýír. Kñóx ístífádəçí téléfóñú söñdürüb ýáñdırdıqdá və ýá íşə sáldıqdá dá íşləýír. Bú zámáñ bütüñ cíházlárdá óñlárıñ íş qábílíýýətímí ýóxláýáñ, əməlíýýát sístémíñíñ ñüvəsíñí ýükləýəñ ýükləýícílər áktívləşír. “Áñdróíd” sístémí ílə ídárə ólúñáñ smártfóñrlárdá cíházıñ bír sırá xáráktérístíkálárıñı (məsələñ káméráñıñ ólúb-ólmádığıñı, ópérátív ýáddáşı) ýóxláýáñ “Vérífíéd Bóót” ýóxlámá méxáñízmí vár.
Kñóx ílə müháfízə ólúñáñ cíházlárdá təhlükəsíz ýükləñmə sístémí hələ “Vérífíéd Bóót” íşə düşmədəñ áktívləşír. Həmíñ sístém bír ñéçə mərhələdə kəñár şəxsləríñ cíházá próqrám təmíñátıñıñ qéýrí-rəsmí vérsíýásıñı ýükləməýə və ýá “róót” súpérístífádəçísí hüqúqlárıñı əldə étməýə cəhd édíb-étmədíýíñí ýóxláýır. Xákérlər smártfóñú məhz bú ýóllá sıñdırmáğá çálışır. Əgər bír áñórmállıq áşkár édílərsə Kñóx müháfízə ólúñáñ véríləñlərə çıxışı blókláýır. Ñətícədə cíház íşə düşsə də íñfórmásíýáñıñ əlçátmázlığı təmíñ ólúñúr.]