[Láýf~xákl~ár]

[Smár~tfóñ~úñ bá~táré~ýásıñ~ı ñə zám~áñ, ñé~cə və ñə üçüñ~
dəýíşm~ək láz~ımdır¿~]

[Və ñətí~cə étí~bárí~lə ákk~úmúl~ýátó~rúñ í~stís~már m~üddətí~ñí úz~átmá~q ólá~r.]

[17.09.2025   |  ] [~7 dəq.]

[Müásír cíházlárıñ bátáréýálárı íllərlə xídmət édə bílər, lákíñ zámáñ kéçdíkcə, xüsúsílə íñtéñsív ístífádə və düzgüñ ólmáýáñ éñérjí ýığmá ñətícəsíñdə, óñlárıñ tútúmú tədrícəñ ázálır. Smártfóñ ákkúmúlýátórúñúñ íş kéýfíýýətíñə təsír édəñ ámíllərí və óñúñ ístísmár müddətíñí úzátmáq üsúllárıñı ízáh édírík.]

[Smár~tfóñ~ bátá~réýá~sıñıñ t~útúm~ú ñədí~r¿]

[Ákkúmúlýátórúñ tútúmú — tám dólú óldúqdá vérə bíləcəýí éñérjí míqdárıñı ífádə édír. Bú, téléfóñúñ bír tám éñérjí ýükləməsí ílə ñə qədər müddət ərzíñdə ávtóñóm réjímdə íşləýə bíləcəýíñí müəýýəñ édəñ əsás méýárdır.

Ñəzərí cəhətdəñ fərz étmək mümküñdür kí, téléfóñúñ ílkíñ ákkúmúlýátór tútúmú ñə qədər böýükdürsə, óñúñ pótéñsíál íşləmə müddətí də bír ó qədər úzúñ ólúr. Báşqá şəráítlər bərábər óldúqdá, 5000 mÁ·h tútúmlú bátáréýáýá málík smártfóñ, 3000 mÁ·h tútúmlú cíházdáñ dáhá úzúñ müddət íşləýəcək. Lákíñ réál şəráítdə bátáréýáñıñ fáktíkí tútúmú ístífádəsíñdəñ ásılı óláráq xéýlí dəýíşír və həttá éýñí módél íkí smártfóñúñ ákkúmúlýátórlárıñıñ ístísmár müddətlərí fərqlí ólá bílər.]

[Smár~tfóñ~lárd~á íst~ífád~ə ólúñ~áñ ák~kúmú~lýát~ór ñöv~lərí h~áñsıl~árdır~¿]

[Əvvəllər móbíl téléfóñlárdá ñíkél-métál hídríd (Ñí-MH) və ñíkél-kádmíý (ÑíCd) típlí ákkúmúlýátórlárdáñ ístífádə édílírdí. Məhz həmíñ dövrdə ákkúmúlýátórúñ tám bóşáldılmásı və tám éñérjí ýükləñməsí — ýəñí éñérjí səvíýýəsíñíñ 0%-dəñ 100%-ə qədər dóldúrúlmásı — géñíş ýáýılmış stáñdárt prósédúr hésáb ólúñúrdú.

Müásír smártfóñlárdá ístífádə ólúñáñ ákkúmúlýátórlár ísə lítíúm-íóñ (Lí-íóñ) və lítíúm-pólímér (Lí-Pólý) ñövüñdədír. Öñcəkí ñövlərlə müqáýísədə, bú ákkúmúlýátórlár áşáğı özüñü bóşáltmá səvíýýəsíñə, dáhá ýüksək cərəýáñ təmíñátıñá málíkdír və dáhá çóx éñérjí ýükləmə-bóşáltmá dövrləríñə táb gətírə bílírlər.]

[Ákkú~múlý~átór~úñ ré~ál tú~túmú~ñá
təs~ír éd~əñ əsás~ ámíl~lər há~ñsılá~rdır¿~]

[Smár~tfóñ~ ákkú~múlý~átór~úñúñ~ fákt~íkí t~útúm~ú ñóm~íñál~ dəýərd~əñ áşáğıd~ır, çüñkí~ cíhá~zıñ íşí~ñə hər g~üñ çóxs~áýlı á~míll~ər təsí~r göst~ərír:]

  1. [1. Cíházıñ ístísmár müddətí və éñérjí ýükləmə dövrləríñíñ sáýı. Smártfóñdá báş vérəñ hər bír éñérjí ýükləmə-bóşáltmá dövrü, ákkúmúlýátórúñ éñérjíñí tóplámáq və ötürmək qábílíýýətíñə kímýəví cəhətdəñ məñfí təsír göstərír. Bátáréýáñıñ ístísmár müddətí ñə qədər úzúñ, éñérjí ýükləmə-bóşáltmá dövrləríñíñ sáýı ñə qədər çóx ólársá, óñúñ dáxílíñdə sáxláýá bíldíýí éñérjí míqdárı dá bír ó qədər də áz ólúr.]

  2. [2. Ékstrémál témpérátúr şəráítí. Bú, cíházıñ ákkúmúlýátórúñá məñfí təsír göstərəñ əsás ámíllərdəñ bírídír.

    35 °C-dəñ ýüksək témpérátúr kímí həddíñdəñ ártıq ístílík, bátáréýá dáxílíñdə gédəñ kímýəví próséslərí sürətləñdírír. Bú, təkcə bírbáşá güñəş şüálárı və ətráf mühítíñ témpérátúrú ílə déýíl, həm də ístífádə zámáñı və ýá éñérjí ýükləñməsí prósésíñdə báş vérəñ həddíñdəñ çóx qızmá ílə báğlıdır.]

  3. [3. Bóşál~má dər~íñlí~ýí. Bó~şálmá~ dəríñ~líýí~. Ákkú~múlý~átór~úñ müt~əmádí~ ólár~áq 0%-ə qəd~ər bóşá~ldılm~ásı və 100%-ə q~ədər éñ~érjí~ ílə dó~ldúr~úlmá~sı bát~áréý~ádá əl~ávə gər~gíñl~ík ýá~rádır~ və óñú~ñ tút~úmúñ~úñ áz~álmá~sıñá s~əbəb ól~úr.]

  4. [4. Éñér~jíýığm~á qúr~ğúsúñ~úñ ké~ýfíý~ýətí. Ú~ýğúñl~úq st~áñdá~rtlá~rıñá c~áváb~ vérm~əýəñ ór~íjíñ~ál ól~máýá~ñéñé~rjí m~əñbələr~í, gərg~íñlí~k və cər~əýáñıñ~ sábí~tlíý~íñí t~əmíñ é~tmədí~ýíñd~əñ, ákk~úmúl~ýátó~rúñ s~trúk~túrú~ñá və k~ímýəv~í sáb~ítlí~ýíñə z~ərər vú~rá bí~lər.]

  5. [5. Cíhá~zıñ tá~m bóşá~ldılm~ış vəzíý~ýətdə s~áxlá~ñılmá~sı. Ákk~úmúl~ýátó~r tám~ bóşál~dıqdá~, cíhá~z söñd~ürülmüş ó~lsá b~élə, óñ~úñ tú~túmú~ ázál~ır.]

[Smár~tfóñ~ bátá~réýá~sıñıñ "ý~órúl~dúğúñ~ú" ñéc~ə áñlá~máq ó~lár¿~]

[Köhñəl~məñíñ~ əsás əl~ámətl~ərí:]

  • [● Télé~fóñ á~dí ís~tífá~də zám~áñı əvv~əlkíñ~dəñ əhəm~íýýət~lí dər~əcədə sür~ətlə bó~şálır.]

  • [● Bátá~réýá~ñıñ éñ~érjí~sí sıf~ır göst~ərílm~ədíýí~ háld~á tél~éfóñ~ qəflət~əñ söñür~.]

  • [● Télé~fóñ é~ñérj~í ýükl~əñməsí~ və ýá s~ádə əməl~íýýá~tlár~ zámá~ñı hədd~íñdəñ~ ártıq~ ísíñ~məýə bá~şláýır~.]

  • [● Árxá~ qápá~q və ýá~ ékrá~ñ ñəzər~əçárpá~cáq d~ərəcədə q~ábár~ır. Bú, b~átár~éýáñ~ıñ şíşməs~í ílə əl~áqədá~r ólá~ bílər~: dərhá~l cíh~ázı söñ~dürmək~ və sér~vís m~ərkəzí~ñə mürá~cíət é~tmək m~əsləhət~dír.]

[Smár~tfóñ~úñ bá~táré~ýásıñ~ı ñécə d~əýíşmək~ ólár~¿]

[Əñ ýáx~ıñ ávt~óríz~ásíý~ádáñ~ kéçmí~ş
Sáms~úñg s~érví~s mərk~əzí
há~rádá~ ýérl~əşír¿]

[15 íl əvv~əl mób~íl té~léfó~ñúñ b~átár~éýás~ıñı cíh~ázıñ á~rxá q~ápáğıñ~ı áçárá~q ásá~ñlıql~á çıxár~ıb özüñüz~ dəýíşə b~ílír~díñí~zsə, bú~ güñ bú~ñú ýá~lñız á~vtór~ízás~íýád~áñ ké~çmíş sé~rvís~ mərkəz~ləríñ~də étm~ək məsl~əhət gör~ülür.]

[Béləl~íklə, m~ütəxəss~ísíñ~ íşíñə v~ə əvəz ól~úñáñ~ híss~əýə zəmá~ñət əld~ə étmí~ş ólúr~súñú~z və óñ~úñ ór~íjíñ~állığıñ~á əmíñ~ ólá b~ílərs~íñíz~. Əgər cí~ház h~ələ zəmá~ñət müd~dətíñ~dədír~sə, bú m~üddət l~əğv ólú~ñmúr~.]

[Éñér~jí sər~fíýý~átıñı ñ~écə áz~áltm~áq ól~ár¿]

[Bátá~réýá~ñıñ éñ~érjí~ tútú~múñú~ ártır~máq üçüñ~ bír ñ~éçə sád~ə üsúl.]

  1. [1. Ékrá~ñıñ pá~rláq~lığıñı áz~áldıñ~. Ó, smá~rtfó~ñúñú~zúñ əñ~ böýük é~ñérj~í íst~éhlá~kçısıdır~. Əgər óý~úñ óý~ñámá~q və ýá~ vídé~ó ízl~əmək pl~áñıñız~ ýóxd~úrsá~, ékrá~ñ ícá~zəsíñ~í və ýé~ñíləñ~mə téz~líýí~ñí pá~rámé~trlər~dəñ áz~áldá~ bílər~síñí~z.]

  2. [2. Éñér~jíýə q~əñáət r~éjím~íñdəñ~ ístí~fádə é~díñ. B~ú réj~ím cí~házıñ~ həmíñ~ áñdá~ lázım~ ólmá~ýáñ b~əzí fú~ñksí~ýálá~rıñı söñ~dürür. G~áláx~ý smá~rtfó~ñlár~ıñdá “É~ñérj~íýə qəñ~áət” ré~jímí~ñí sür~ətlí b~íldí~ríşlər~ páñé~líñd~əñ və ýá~ párá~métr~lərdəñ~ áktí~vləşdí~rmək m~ümküñd~ür.]

  3. [3. Fóñ r~éjím~íñdə í~şləýəñ t~ətbíq~ləríñ~ fəálí~ýýətí~ñí məh~dúdl~áşdırıñ~. Bú zá~máñ s~márt~fóñ h~əmíñ t~ətbíq~lərə éñ~érjí~ sərf é~tməýəc~ək.]

  4. [4. Próq~rám t~əmíñá~tıñıñ ý~éñíl~əmələrí~ñí ýó~xláý~ıñ. Óñl~árdá~ téz-t~éz sm~ártf~óñ sí~stém~íñíñ~ óptí~máll~áşdırıl~másı üçüñ~ fúñk~síýá~lár ó~lúr k~í, búñ~lár d~á ákk~úmúl~ýátó~rá düşəñ~ ýükləñ~məñí á~záld~ır.]

  5. [5. Lázım~sız fú~ñksí~ýálá~rı söñd~ürüñ. Wí~-Fí, Bl~úétó~óth v~ə GPS d~ávám~lı ólá~ráq s~íqñá~lıñ möv~cúdl~úğúñú~ ýóxl~áýır. Əg~ər háñ~sısá x~ídmət~lərdəñ~ ístí~fádə é~tmír~síñí~zsə, óñ~lárı p~árám~étrl~ərdəñ d~éákt~ív éd~íñ.]

[Ákkú~múlý~átór~úñ köh~ñəlməs~íñíñ~ qárşıs~ıñı álm~áq üçüñ s~márt~fóñ ñ~écə dó~ldúr~úlmá~lıdır¿~]

[Bátáréýáñıñ dáhá áz köhñəlməsí üçüñ əñ ýáxşı üsúl qísməñ dóldúrmá príñsípíñə ríáýət étməkdír: smártfóñú 20%-dəñ 80–90%-ə qədər dóldúrmáq. Cíház éñérjí səvíýýəsí áşáğı óldúqdá dərhál éñérjí məñbəýíñə qóşúlmálıdır.

Éñérjí səvíýýəsí 80%-ə çátdıqdá ízləmə tələb ólúñmúr: bír çóx smártfóñlárdá óptímálláşdırılmış dóldúrmá fúñksíýásı mövcúddúr. Gáláxý smártfóñlárıñdá Óñé ÚÍ əməlíýýát sístémíñdə bú fúñksíýáñı “Ákkúmúlýátórúñ qórúñmásı” təmíñ édír. Bú fúñksíýá éñérjí səvíýýəsí 80%-ə çátdıqdá cíházıñ éñérjí qəbúlúñú blókláýáráq bátáréýáñıñ köhñəlməsíñíñ qárşısıñı álır.

Smártfóñú gécə bóýú éñérjí məñbəýíñə qóşúlú sáxláýárkəñ, “Gécə réjímí” fúñksíýásıñı áktívləşdírmək mümküñdür. Cíház ístífádəçíñíñ cədvəlíñə úýğúñ óláráq éñérjí dóldúrmá prósésíñí təñzímləýír, béləlíklə, ákkúmúlýátórúñ xídmət müddətíñí úzádır və óýáñış váxtıñá tám éñérjí ílə təmíñ édír.

Úñútmáýıñ kí, bú qáýdálárá smártfóñúñ ílk dəfə éñérjí dóldúrúlmásıñdáñ báşláýáráq ríáýət étmək dáhá məqsədəúýğúñdúr. Lákíñ, ártıq ístífádə édílmíş bátáréýálárıñ ístísmár müddətíñí də bú qáýdálár úzádá bílər.]

[Güclü b~átár~éýáý~á sáh~íb sm~ártf~óñlá~r]

[Dígər~ héká~ýələrí~ óxúý~úñ]