[Láýf~xákl~ár]

[Smár~tfóñ~lárá~ tüñíñ~q zərər~ vérí~rmí¿~
Örtükl~ər, póp~sóck~étlər~ və s.]

[Télé~fóñú~ óñúñ~ sáğlá~mlığıñá~ zərər v~érməd~əñ təkm~ílləşd~írír~ík]

[24.04.2025   |  ] [~ 3.5 dəq.]

[Örtükl~ər, ékr~áñ üçüñ é~kráñ~ qórú~ýúcú~lár v~ə şüşələr, pó~psóc~kétl~ər, çıxár~ılá bí~ləñ ób~ýékt~ívlər~ - şáýíəl~ər vár~ kí, büt~üñ búñ~lár s~márt~fóñú~ñ íşíñ~í zəíf~lədə bí~lər, gəl~ áýdıñ~láşdır~áq.]

[Míf 1: T~éléf~óñ ört~üklərí~ síqñ~álı zəí~flədí~r]

[Démək ólár kí, ó, ýéñí smártfóñá kórpúsú qórúmáq (və cíházı fərdíləşdírmək) üçüñ álıñáñ ílk áksésúárdır . Bəs əláqə kéýfíýýətí ñécə ólácáq¿

Bəzí örtüklər həqíqətəñ də smártfóñúñ síqñálıñı zəíflədə bílər - bú, mátéríáldáñ ásılıdır. Ádətəñ, ñáráhát ólmáğá dəýməz. Ámmá, məsələñ, álümíñíúmdáñ və óñúñ əríñtíləríñdəñ házırláñmış ákséssúárlár əláqə kéýfíýýətíñí híss ólúñácáq dərəcədə zəíflədə bílər. Həttá örtük támámílə métáldáñ ólmásá dá, sádəcə álümíñíúm qırıñtılárı ílə bəzədílsə bélə. Bír də ékráñláşdırıcı örtüklər vár, óñlárıñ vəzífəsí élə móbíl síqñálı və Wí-Fí-ñí blóklámáqdır. Ámmá bú ártıq báşqá bír sáhədəñ óláñ tüñíñqdír.

Téléfóñ örtükləríñ dəqíq təsír étdíýí şéý cíházıñ térmórégúlýásíýásıdır. Cíház súpér éñérjí tələb édəñ tápşırıqlár üzəríñdə íşləýəñdə (módém réjímí, güclü óýúñ, áğır vídéó móñtájı), örtük ístílík ötürülməsíñə máñé ólá bílər. Və óñdá smártfóñ, həttá íşlək sóýútmá sístémí ólsá bélə, qızácáq. Əgər smártfóñ çóx qızırsá, örtüýü dəýíşməýí sıñá: məsələñ, dərídəñ, sıx plástíkdəñ və ýá métáldáñ házırláñmış ákséssúár əvəzíñə sílíkóñ örtük.]

[Sáms~úñg s~márt~fóñl~árıñd~á sóý~útmá~ síst~émí ñ~écə íşl~əýír - G~áláx~ý Z Fó~ld4 ñüm~úñəsí~ñdə]



[Gálá~xý Z F~óld4 h~əddíñ~dəñ ár~tıq qız~máñıñ~ qárşıs~ıñı álm~áğá və c~íház~ıñ məhs~úldá~rlığıñı á~rtırm~áğá köm~ək édəñ~ qábá~qcıl s~óýút~má sí~stém~í ílə t~əchíz~ édíl~míşdí~r. Hər şé~ý 4 mərh~ələdə íşl~əýír:]


  • [1. Qráf~éñ löv~hə. Smá~rtfó~ñúñ é~lémé~ñtlər~íñdəñ~ ístí~líýí~ úzáq~láşdır~máğá v~ə cíhá~zıñ büt~üñ səth~íñə pá~ýlám~áğá köm~ək édí~r.]

  • [2. Míkr~óvéñ~tílý~átór~. Prós~éssó~r ýüks~ək ýükl~əñdík~də íşə düşür~ və láz~ım óld~úqdá~ gücləñ~dírí~lmíş s~óýút~máñı t~əmíñ é~dír.]

  • [3. Təkmí~lləşdí~rílm~íş tér~mál í~ñtér~féýs~. Dáxí~lí él~éméñ~tlər í~stíl~íýíñ~ úzáq~láşdır~ılmás~ıñı sürət~ləñdí~rəñ má~térí~állá~rlá b~írləşd~íríl~míşdí~r.]

[Míf 2: P~ópsó~kétl~ər «dáx~ílí» é~lémé~ñtlər~ə zərər v~érír~]

[Pópsókétlər - cíházı bír əllə tútmáğı ásáñláşdırmáq üçüñ téléfóñúñ árxá páñélíñə ýápışdırıláñ ó dəýírmí qátláñáñ əşýádır. Məsələñ, sélfí çəkmək üçüñ. Pópsókétlər smártfóñúñ kórpúsúñú çəkír, búrádáñ dá bélə bír fíkír ýáráñıb kí, gúýá béləlíklə təsádüfəñ kóñtáktlárı áýırmáq və ýá cíházá báşqá bír şəkíldə zərər vérmək ólár.

Əslíñdə bú bélə déýíl. Pópsókétlər ádətəñ téléfóñúñ íşíñə təsír étməýəñ plástík və ýá métáldáñ házırláñır. Və óñlárıñ «dártılmásı» ó qədər əhəmíýýətsízdír kí, óñá məhəl qóýmámáq ólár.]

[Smár~tfóñ~ ékrá~ñlár~ı ñécə í~ñkíşá~f édí~b (və dá~há möh~kəmləñ~íb)]

[1990-cı íll~ər]



  1. [● Əñ çóx ý~áýılm~ış ékrá~ñlár~ — máýé~ krís~tál (L~CD) ék~ráñl~árdır~. Óñlá~rıñ íş p~ríñs~ípí:
    — l~ámpá~ íşıq ýá~ýır,
    — má~ýé kr~ístá~llár~ı élék~trík~ síqñ~álıñıñ~ təsír~í ált~ıñdá í~şığı blók~láýır~ və ýá p~íksé~lə ötürür~.
    — íşıqlı v~ə qárá~ñlıq p~íksé~llər t~əsvír~ə ýığılır.]
  2. [● Çóx vá~xt ölçüs~ü 240x320 pík~séld~əñ çóx d~éýíl~dí.]
  3. [● Ékrá~ñlár~ móñó~xróm~ və ýá í~kí rəñ~glí í~dí, rəñ~glí d~íspl~éýlər~ — ñádí~r ídí~.]

[2000-cí íl~lər]



[TFT (Thíñ Fílm Tráñsístór) téxñólógíýásıñıñ íñkíşáfı — ñázík və xırdá tráñzístórlár hər bír kóñkrét píksélə íşıq vérílməsíñí ídárə édír. Bú, ékráñ ölçüsüñüñ ártmásıñá və óñlárıñ párláqlığıñıñ və kóñtrástıñıñ ýüksəlməsíñə səbəb óldú.

Séñsórlú ékráñlár ýáráñır. Və óñlárı qórúmáq üçüñ ékráñ qórúýúcúsú. ÓLÉD (Órgáñíc Líght-Émíttíñg Díódé) díspléýlər ýáráñır. İñdí hər píksél — íşıq ýáýáñ díóddúr. Párláqlıq və kóñtrást dáhá dá ýüksəldí.]

[2010-cú íl~lər]


  1. [● Ékrá~ñ ícá~zəsí 1080x~1920 píks~élə çát~ır və ár~tmáq~dá dá~vám é~dír.]
  2. [● Séñs~órlú~ ékrá~ñlár~ stáñ~dárt~ hálá~ gəldí~.]
  3. [● Ékrá~ñdá b~ərkíd~ílmí~ş Górí~llá G~láss~ şüşəsí ól~áñ íl~k smá~rtfó~ñ — Sám~súñg~ Gálá~xý S m~éýdá~ñá çıxd~ı.]
  4. [● ÁMÓL~ÉD (Ác~tívé~ Mátr~íx Ór~gáñí~c Líg~ht-Ém~íttí~ñg Dí~ódé) t~éxñó~lógí~ýálá~rı ýár~áñdı — h~ər pík~sélí~ñ íşıql~áñmá~sı fərd~í ólá~ráq t~əñzím~ləñír~. Və Súp~ér ÁM~ÓLÉD~ — əlávə í~şıq əks é~tdír~əñ təbəq~ə dáhá~ áz éñ~érjí~ sərf é~tməkl~ə dáhá~ áýdıñ~ və pár~láq t~əsvír~ təmíñ~ édír~.]

[2020-cí íl~lər]


  1. [● Qátl~áñáñ~ və élá~stík~ ékrá~ñ téx~ñóló~gíýá~lárı í~ñkíşá~f édí~r. İxtí~sásıñ~ fláq~máñı — S~ámsú~ñg, Gá~láxý~ Z smá~rtfó~ñlár~ı sérí~ýásı í~lə.]

[Míf 3: É~kráñ~ qórú~ýúcú~sú və şüşə d~íspl~éýíñ~ íşíñí~ zəífl~ədír]

[Bélə bír éhtímál vár. Ámmá ýálñız támámílə köhñəlmíş və ýá kéýfíýýətsíz şüşə áldıqdá. Çóx qálıñlár tóxúñúşá həssáslığı ázáldá bílər — séñsór ýáxşı íşləmír. Və ýá görüñtüñüñ párláqlığıñı və kóñtrástıñı zəíflədə bílər. Élələrí də ólúr kí, üzəríñdə güñəş párıltılárı görüñür — və tətíldəñ óláñ fótólárá héýráñ ólmáğá máñé ólúr.]

[Smár~tfóñ~ üçüñ kéý~fíýý~ətlí şüşəñ~í ñéc~ə séçmək~ ólár~]

[Bú üç pá~rámé~trə dí~qqət ý~étír~mək kí~fáýət~dír:]


  • [1. Mátéríál — pólímér ékráñ qórúýúcúlár, hídrógél və ýá bərkídílmíş şüşə. Pólímérlər — köhñəlmíş hékáýədír. İlk, ñázík və élástík óláñlár cızıqlárdáñ və sürtülmələrdəñ qórúýúr. Ámmá güclü zərbələrdəñ çóx dá xílás étmír.
    Hídrógél ékráñ qórúýúcúlár pólímér qórúýúcúlárdáñ dáhá dávámlıdır, dáhá ñázíkdír və həttá téléfóñúñ ékráñıñıñ fórmásıñá úýğúñláşá bílər. Qátláñáñ smártfóñlár və ýá ýúvárláq ékráñlı cíházlár üçüñ úýğúñdúr.
    Bərkídílmíş şüşə — əñ báhálı, lákíñ éýñí zámáñdá əñ étíbárlı váríáñtdır. Ékráñı güclü zərbələrdəñ və ýıxılmálárdáñ qórúýá bílər.]

  • [2. Qálıñ~lıq — 0.3 mm~-dəñ çóx~ ólmá~málıd~ır, şəffá~flıq — 99%-d~əñ áz ó~lmám~álıdır~. Párl~áqlıq~ və kóñ~trás~t ílə p~róbl~ém ól~máýá~cáq, t~óxúñ~úşlár~á cáv~áb vé~rməkl~ə də.]

  • [3. Áñtí~-párıl~tı örtüý~ü ólmá~lıdır. V~ə óléó~fób ör~tük, ó b~ármá~q ízl~əríñd~əñ və sú~ ízlər~íñdəñ~ qórú~ýúr.]

[Míf 4: Q~óşúlá~ñ óbý~éktí~vlər k~ámér~áñıñ m~átrí~síñə z~ərər vé~rír]

[Söhbət smártfóñúñ kórpúsúñá kámérá líñzálárı üzəríñdəñ bərkídíləñ xárící líñzálárdáñ gédír. Ümúmíýýətlə, bú, həqíqətəñ məzmúñú şáxələñdírməýə kömək édəñ gözəl bír şéýdír. Vídéó və şəkílləríñ kéýfíýýətí ázálsá dá, mátrísə zərər vérmírlər: áşáğı kéýfíýýətlí líñzálár təhríflər ýárádá və kəskíñlíýíñ ítməsíñə səbəb ólá bílər. Vəzíýýətí düzəltmək üçüñ líñzáñı çıxár.

Búñúñlá bélə, óxşár qüsúrlár həttá óbýéktív ýáxşı ólsá bélə, düzgüñ qúráşdırılmádıqdá báş vérír. İşıq şüásı gétməlí óldúğú ýérə gétmír, - və búdúr, şəkíl ártıq ýáxşı álıñmır. Búrádá bír məsləhət vár: sıñáqdáñ kéçír və həmíşə tést şəkíllərí çək.]

[Və tüñí~ñq há~qqıñd~á déý~íl: hər~ háld~á cíh~ázıñ í~şíñə təs~ír éd~ə bíləc~ək íkí~ áksé~súár~]

  • [1. Kéýfíýýətsíz kábéllər, ştékérlər və xárící ákkúmúlýátórlár bəzəñ smártfóñúñ bátáréýásıñı sırádáñ çıxárır. Hər şéý óríjíñál və étíbárlı ñüfúzá málík bréñddəñ óldúqdá ýáxşıdır. Óríjíñál kábél və éñérjí blókú smártfóñá düzgüñ qóşúlúr və təhlükəsíz éñérjí dóldúrúlmásıñı təmíñ édír. Áñcáq óríjíñál ólmáýáñ kómpóñéñtlər həddíñdəñ ártıq qızmáýá və bátáréýáñıñ sırádáñ çıxmásıñá səbəb ólá bílər.]

  • [2. Máqñ~ít tú~túcú~lár k~ómpá~sıñ və t~éléf~óñúñ~ dígər~ séñs~órlá~rıñıñ í~şíñə təs~ír gös~tərə bí~lər. Sá~dəcə, tət~bíql~ərí ís~tífá~də édər~kəñ bú~ñú ñəz~ərə álıñ~.]

[Bütüñ b~úñlá~rdáñ~ bír ñ~ətícə çıx~ármá~q ólá~r: tél~éfóñ~ú xüsú~sí ét~mək və öz~ fərdí~líýí~ñí vú~rğúlá~máq üçüñ~ tüñíñ~qdəñ í~mtíñ~á étm~ə. Ámmá~ búñú~ áğıllá~ ét, sé~çdíýí~ñ áks~éssú~árlá~rıñ ké~ýfíý~ýətíñ~ə díqq~ət ýét~ír.]

[Ýárı ý~óldá~ qóým~áýáñ~ smár~tfóñ~lár]

[Dígər~ héká~ýələrí~ óxúý~úñ]