[Fótó~qráf~íýá]

[İñsáñ~lárı s~márt~fóñl~á ñéc~ə gözəl çək~mək ól~ár:
ís~təñíl~əñ vəzí~ýýət üçüñ~ məsləh~ətlər]

[Émós~íýál~árı, íşığı v~ə áñlá~rı ýáx~áláý~ırıq — əñ ý~áxşı ká~drlá~r üçüñ.]

[24.06.2025   |  ] [~9 dəq.]

[Báxışl~árı cəl~b édəñ~, áb-há~váñı ək~s étd~írəñ v~ə ýüzlər~lə bəýəñ~mə tóp~láýá~ñ kád~rlár~ çəkmək í~stəýí~rsíñ~íz¿ Ó~ñdá d~óğrú üñ~váñd~ásıñız~. Smár~tfóñ~lá íñ~sáñl~árı müx~təlíf~ şəráít~də ñéc~ə çəkmək l~ázım ó~ldúğú~ñú íz~áh éd~írík~: əýləñc~ələrdə, s~əýáhət~lərdə, t~əbíətd~ə və şəhərd~ə.]

[İñsáñ~lárı ñ~écə çəkm~ək ólá~r¿ Əsá~s prí~ñsíp~lər]

[Bú məs~ləhətl~ər síz~ə ádí g~örüñə bí~lər, ám~má əlá~ kádr~ üçüñ héç v~áxt á~rtıq ó~lmáz~. Ámmá~ tózl~ú óbý~éktí~v və ýá~ árxá~ pláñ~dá gör~üñəñ bí~r bór~ú — əñ úğú~rlú á~ñı bél~ə pózá~ bílər~. Óñá g~örə də sá~dəcə xá~tırlá~dırıq:]

  • [Çəkílí~şdəñ əvv~əl óbý~éktí~ví sí~líñ. İl~k báx~ışdáñ k~ámér~á óbý~éktí~víñí~ñ təmí~z óld~úğú gör~üñsə də, ək~sər há~llár~dá bé~lə déý~íl. Bá~rmáq~ ízlər~í, tóz~ və díg~ər çírk~ləñməl~ər — búl~áñıq f~ótól~árıñ əs~ás səb~əbídí~r. Sád~ə bír s~álfé~t bír~ çóx ká~drı xí~lás é~də bíl~ər.]

  • [İñsáñlárá ýáxıñláşıñ və óptík zóóm-dáñ ístífádə édíñ. Kámérá kádrdákı íñsáñlárá ñə qədər ýáxıñ ólsá, fótódákı émósíýálár bír ó qədər cáñlı, détállársá dáhá ífádəlí görüñür. Əgər ýáxıñláşmáq mümküñ déýílsə, óbýéktlərí zóóm ílə ýáxıñláşdırıñ. Əñ ýáxşısı óptík zóóm-dáñ ístífádə étməkdír, çüñkí rəqəmsál zóóm kéýfíýýətí ázáldır və şəkílə səs-küý (ñóísé) əlávə édír.]

  • [Máráqlı rákúrs və təmíz fóñ séçíñ.. İdéál fóñlár — díqqətí íñsáñá ýöñəldəñ, díqqətí ýáýıñdırmáýáñ sádə səthlərdír. Məsələñ, ýáşıl ýárpáqlárdáñ íbárət bír “ýástıq”, rəñglí dívár və ýá tək rəñglí árxá fóñ. Réklám lövhələrí, dírəklər, bórúlár kímí díqqətí ýáýıñdırá bíləcək vízúál səs-küýdəñ qáçmáğá çálışıñ.]
[Smár~tfóñ~lá úl~dúzl~ú səmá~ñı ñéc~ə çəkmək ó~lár]
[Úzáq~ pláñ~étlər~, Áý və b~ürclər~í ídé~ál şəkí~ldə çəkm~ək üçüñ məs~ləhətl~ər]


  • [Kádrdá qəhrəmáñı ýérləşdíríñ — və áñı gözləýíñ. Əgər gözəl bír məkáñ tápmısıñızsá, ídéál kádrı tútmáq üçüñ bír áz təcrübə étməýə házır ólúñ. Qəhrəmáñ sáñkí bütüñ səhñəñí támámláýáñ bír éléméñtə çévrílməlídír: émósíýásı, hərəkətí və kóñtékstí ílə. Bəzəñ bú bír ñéçə dəqíqə, bəzəñ ísə óñlárlá dəqíqə çəkə bílər — ámmá ñətícə búñá dəýər.]

  • [3×3 şəbəkəsí~ñí ák~tív é~díñ. K~ámér~á áýá~rlár~ıñdá 3×3 şəb~əkəsíñ~í (grí~d) ákt~ívləşd~íríñ~: bú sí~zə “üçdə bí~r qáý~dásıñ~á” úýğú~ñ çəkíl~íş étm~əýə kömək~ édəcək~. İñsáñ~lárı m~ərkəzd~ə ýóx, x~ətt üzər~íñdə v~ə ýá kəs~íşmələr~də ýér~ləşdír~díkd~ə dáhá~ təbíí~ və díñ~ámík~ görüñür~lər. Şəbək~ə həm də üf~üqí dá~há düz~güñ qú~rmáğá~ kömək é~dír.]

[Küçədə ñé~cə şəkíl~ çəkmək ó~lár¿~]

[Áçıq hávádá şəkíl çəkmək — íşığıñ ból, rəñgləríñ təbíí və məkáñ híssíñíñ réál óldúğú əsl zövq áñıdır. Búrádá əsás ámíl — düzgüñ váxtı séçməkdír. Səhəríñ érkəñ sáátlárı və ýá güñbátáñ ərəfəsíñdəkí “qızıl sáát” — dəríñí hámár, rəñglərí dóýmúş, ümúmí átmósférí ísə bír qədər séhrlí göstərəñ ýúmşáq və ístí íşıq ýárádır.

Áçıq hávádá, təbíətdə və ýá şəhər küçələríñdə fótó çəkməýíñ báşqá bír üstüñlüýü — ətráf məkáñı kádrá dáxíl étmək ímkáñıdır. Məsələñ, párkdá búdáqlár, hüñdür ótlár, güllər və dáşlár şəklíñ dəríñlíýíñí ártırır və qəhrəmáñı öñ pláñá çıxárır. Şəhərdə ísə bú fúñksíýáñı ýól kəñárlárı, bíñálárıñ sílúétlərí və küçə íşıqlárı ýéríñə ýétírə bílər. Dáhá ýáxşı ñətícə üçüñ bú məsləhətlərə də díqqət ýétíríñ:]


  • [Éksp~ózís~íýáñ~ı dəýíşí~ñ. Əgər í~ñsáñ~ıñ üzü köl~gədədí~rsə, ék~spóz~ísíý~áñı bí~r qədər~ ártır~ıñ kí, üz~ dáhá~ íşıqlı ó~lsúñ~. Əgər fó~ñ çóx p~árlá~qdırs~á və dé~táll~ár ít~írsə, é~kspó~zísí~ýáñı á~záld~ıñ — bú, f~áktú~ráñı v~ə dəríñ~líýí~ qórú~ýácá~q.]

  • [Kádr~á hék~áýə əlá~və édí~ñ. Qəhr~əmáñd~áñ ñəs~ə étməs~íñí x~áhíş é~díñ: ý~érím~ək, döñm~ək, fíñ~cáñd~áñ qú~rtúm~lámá~q və ýá~ óñú g~üldürəc~ək bír~ zárá~fát d~áñışıñ. B~ú, kád~rá süj~ét qá~tácá~q və fó~tóñú~ dáhá~ cáñl~ı édəcək~.]

  • [Géýí~m rəñg~íñí ñ~əzərə ál~ıñ. Ýáşıl~ köýñək~ géýí~ñmíş í~ñsáñ~ áğác f~óñúñ~dá “ít~ə” bílər~, áçıq bé~j rəñg~lər ís~ə áçıq dí~vár f~óñúñ~dá ít~kíñ g~örüñə bí~lər. Qəh~rəmáñ~ı öñ plá~ñá çıxá~rmáq~ üçüñ fóñ~lá kó~ñtrá~st ýá~rádá~ñ rəñg~lər sé~çíñ.]

[Əýləñc~ələrdə ñ~écə şəkí~l çəkmək~ ólár~¿]

[Əýləñcə fótólárı — pózálárdáñ çóx əhvál-rúhíýýəñí göstərír. Əñ ýáxşı kádrlár íñsáñlár ártıq çəkíldíkləríñí úñútdúqdá álıñır: gülürlər, dáñışırlár, óxúýúrlár, rəqs édírlər. Ýəñí qóñáqlár ýéñí gəlíblərsə, ílk dəqíqələrdəñ ídéál fótólár gözləməýíñ — óñlárá bír áz zámáñ véríñ. Qóñáqlár məkáñlá, káméráýlá və sízíñlə álışdıqdáñ sóñrá dáhá təbíí və ráhát fótólár çəkəcəksíñíz.]


  • [Əgər íşıq ímkáñ vérírsə, dáxílí fláşdáñ ístífádə étməýíñ: ó, sərt və düz íşıq vérír, kölgələr ýárádá bílər. Əvəzíñdə ístí, ýáýılmış íşıqdáñ ístífádə édíñ — lámpálár, íşıq şırımlárı və ýá şám íşığı bú báxımdáñ ídéáldır. Əgər fláşdáñ ímtíñá mümküñ déýílsə, óñúñ íşığıñı ýúmşáltmáq üçüñ LÉD lámpáñı ýárı şəffáf párçá və ýá ñárıñcı stíkérlə örtüñ — íşıq dáhá ýúmşáq və ístí ólácáq. İñsáñlárıñ dívárdáñ úzáq dúrdúğú áñlárı tútmáğá çálışıñ — béləlíklə fóñ kölgəsíz və təmíz qálácáq.]

  • [Gálá~xý sm~ártf~óñlá~rıñdá~ “Əñ ýáx~şı üz ífá~dəsí” f~úñks~íýás~ı qrúp~ şəkíll~əríñd~ə çóx fá~ýdál~ıdır. Kí~msə göz~ləríñ~í ýúm~úbsá~ və ýá üz~üñü çéví~ríbs~ə, səhñəñ~í ýéñ~ídəñ çək~məýə éh~tíýá~c ýóx~dúr — s~márt~fóñ üz~ləríñ~ əñ ýáx~şı ífád~ələríñ~í séçər~ək ídé~ál qr~úp fó~tósú~ ýárá~dácá~q.]

  • [Fərqlí rákúrslárdáñ çəkməýə çálışıñ: ýáñdáñ, ýúxárıdáñ və ýá həttá áşáğıdáñ — drám éfféktí vérmək üçüñ. Xüsúsílə áz íşıqdá çəkíləñ fótólárdá şəkíl búláñıq çıxmásıñ déýə, smártfóñú íkí əllə tútúñ, másáýá və ýá bárdákı dáýáğá söýkəñíñ və ýá táýmérí íşə sálıñ. Bú, əlíñízíñ títrəməsíñí ázáldácáq və dáhá áýdıñ ñətícə vérəcək.]

[Səýáh~ətlər z~ámáñ~ı ñécə şək~íl çəkm~ək ólá~r¿]


  • [Səýáhətdə íñsáñlárı çəkərkəñ əsás məqsəd — hékáýə dáñışmáqdır. Qəhrəmáñ sádəcə görməlí ýéríñ fóñúñdá dáýáñmásıñ, ñəsə étsíñ: küçə ýéməýí álsıñ, ýérlí sákíñlərlə söhbət étsíñ, bázárdá píşíýí óxşásıñ, məñzərəýə héýráñ-héýráñ báxsıñ. Məhz bú hərəkətlər fótóýá həýát vérír və óñú sádə pórtrétdəñ máráqlı vízúál hékáýəýə çévírír.]

  • [Kádrá məkáñıñ áb-hávásıñı çátdıráñ détállárı dá dáxíl édíñ: káfél üzəríñdəkí ñáxış, ýérlí díldəkí lövhələr, fəñər íşıqlárı, míllí géýímlər, küçə sátıcılárı — bütüñ búñlár fótóñú dáhá dólğúñ və ýáddáqáláñ édír. Ámmá díqqətlí ólúñ: kádrá həddíñdəñ ártıq çóx vízúál détál dáxíl étsəñíz, díqqət dáğıñıqlığı ýáráñá bílər. Bəzəñ bír-íkí ífádəlí détál bütöv məqámı çátdırmáq üçüñ kífáýətdír.]

  • [Ətráf~ mühít~í təkc~ə fóñ k~ímí d~éýíl~, kádr~ıñ áýr~ılmáz~ híss~əsí kí~mí düşüñ~üñ. Məsəl~əñ, qəhr~əmáñı b~ír tá~ğdáñ k~éçərkəñ~, vítr~íñdə ək~s ólú~ñáñ f~órmá~dá və ý~á íñs~áñlá~rıñ ár~ásıñd~á çəkə bí~lərsí~ñíz. B~ú cür f~ótól~ár dá~há cá~ñlı və k~óñté~kstl~í görüñ~ür.]

[Zəíf í~şıqdá ñ~écə fó~tó çəkm~ək ólá~r¿]

[Əñ gözəl~ məkáñ~ və ídé~ál mó~dél b~élə fó~tóñú~ xílá~s édə b~ílməz~, əgər íşıq~ düzgüñ~ déýí~lsə. Ýá~xşı fót~óqrá~f ólm~áq — íşıq~ şəráít~íñə úý~ğúñlá~şmáğı bá~cárm~áq dé~məkdí~r.]


  • [Zəíf í~şıqdá çək~ílíş z~ámáñ~ı mövcú~d şəráí~tdə óñ~ú ñéc~ə gücləñ~dírm~ək ólá~cáğıñá~ báxm~áq lá~zımdır~: bəlkə d~ə máğáz~á vít~ríñl~əríñí~ñ íşıql~árı, küçə f~əñərlər~í və ýá~ şámlá~r kömək~ édər. Üs~tüñlük~ləríñ~dəñ bí~rí də ó~dúr k~í, bú í~şıq məñb~ələrí k~ádrá~ dəríñ~lík v~ə ýúmşá~q kölg~ələr qá~tır.]

  • [Hərəkətí çəkmək ístəýírsíñízsə, üçáýáq (státík) ístífádə édíñ və úzúñ ékspózísíýá séçíñ. Məsələñ, qəhrəmáñıñ árxásıñdá máşıñlárıñ və ýá íñsáñlárıñ hərəkətíñíñ búláñıq ízí bélə ötürülə bílər. Éxpért RÁW tətbíqíñdə 1/4 və ýá 1/2 sáñíýəlík ékspózísíýá, ÍSÓ və áğ báláñsı kímí göstərícílərí əl ílə təñzímləýərək fərqlí éfféktlər əldə étmək ólár.]

  • [Ýáýılmış íşıqdá çəkməýə çálışıñ: áğác və ýá bíñálárıñ kölgəsíñdə. Çüñkí párláq güñəş sərt kölgələr və həddəñ ártıq íşıqláñdırılmış híssələr ýárádá bílər. Əgər bírbáşá íşıqdá çəkírsíñízsə, qəhrəmáñıñ gözləríñí qıýıb-qıýmádığıñá díqqət édíñ. Dáhá ýáxşısı — güñəşíñ qəhrəmáñıñ árxásıñdá ólmásıdır: bélə óldúqdá sáçlár íşıq háləsí ýárádır, fóñ ýúmşálır, kádr dáhá dəríñ və hármóñík görüñür. Súpér HDR réjímí kölgə və íşıqlı híssələrdəkí détállárı qórúmáğá kömək édír. Əl réjímíñdə ísə ÍSÓ 50–100 árálığıñdá sáxlámáq və ékspózísíýáñı səmáñı "ýáñmádáñ" göstərəcək şəkíldə təñzímləmək tövsíýə ólúñúr.]

[Qúrá~şdırılm~ış və təsá~düfí k~ádrl~ár: há~ñsı dá~há ýá~xşıdır¿~]

[Qúráşdırılmış, ýóxsá təsádüfí kádrlárıñ dáhá ýáxşı ólmásı ílə báğlı váhíd cáváb ýóxdúr. Əñ úğúrlú şəkíl ádətəñ bú íkí ñöqtəñíñ árásıñdá ólúr: tám ñəzárətdə óláñ “páspórt şəklí” ílə, téléfóñ cíbə qóýúlárkəñ təsádüfəñ çəkíləñ xáótík kádr árásıñdá. Əsás ódúr kí, çəkíñmədəñ sıñáýásıñız və öz báxışıñızá íñáñásıñız.]

  • [Əgər qú~ráşdır~ılmış pó~rtré~t çəkír~síñí~zsə, dé~táll~árá v~áxt á~ýırıñ: í~şığıñ ñéc~ə düşdüýü, á~rxá f~óñdá~ ñə óld~úğú, qəh~rəmáñ~ıñ ñə dər~əcədə rá~hát g~örüñdüý~ü. Bəzəñ s~ádəcə m~ódél~ə ázcá~ ístí~qámət~ vérm~ək kíf~áýət é~dír — b~ədəñíñ~í bír~ áz çév~írmək~, çíýíñ~lərí s~álmá~q, əlíñ~í düzg~üñ ýér~ləşdír~mək kí~mí.]

  • [Əgər təb~íí bí~r áñı t~útmá~q íst~əýírs~íñíz~sə, héç ñ~ə xáhí~ş étməm~ək dáh~á ýáx~şıdır. Sá~dəcə müşá~hídə é~díñ. İñ~sáñ k~ámér~áñı úñ~útdú~qdáñ~ və söhb~ətə, hərək~ətə və ýá~ émós~íýá d~ólú b~ír áñ~á qáp~ıldıqd~áñ só~ñrá g~özləýí~ñ. Qəhr~əmáñ k~ámér~áñı úñ~údáñ~dá — əñ t~əbíí v~ə səmím~í kád~rlár~ məhz ó~ zámá~ñ álıñ~ır.]

[Əgər ékspóñát şüşə árxásıñdádırsá, kádrá sízíñ əksíñíz düşə bílər. Búñúñ qárşısıñı álmáq üçüñ óbýéktíví şüşəýə máksímúm ýáxıñláşdırıñ — əgər múzéý qáýdálárı búñú qádáğáñ étmírsə. Əgər bú úýğúñ déýílsə, bír áddım gérí çəkílíñ və çəkílíşí ázcá búcáq áltıñdá édíñ — bú, íşıq əksíñí ázáltmáğá kömək édəcək. Əgər əksí támámílə árádáñ qáldırmáq mümküñ déýílsə, óñú ýárádıcı şəkíldə ístífádə étməýə çálışıñ: bəzəñ párıltılár və əkslər kádrá dəríñlík və gözləñílməz vízúál məñá qátá bílər.]

[İdéál~ kádr~ı ñécə t~ápmá~q ólá~r¿ Sür~ətlí m~əsləhət~lər]


  • [Əkslər~dəñ ís~tífá~də édí~ñ. Pəñc~ərələr, v~ítrí~ñálá~r, güzg~ülər, hət~tá ýá~ğışdáñ s~óñrá~ qálm~ış sú göl~məçələrí~ — bütüñ b~úñlá~r kóm~pózí~síýá~ñıñ bí~r hís~səsíñ~ə çévrí~lə bíl~ər. Bəzəñ~ káfé~dəñ şüşə ár~xásıñ~dáñ çək~ílmí~ş bír k~ádr, d~üz pór~trét~dəñ qá~t-qát~ dáhá~ ífád~əlí ól~úr. Əsá~s ódú~r kí, m~əkáñl~á “óýñ~ámáq~dáñ” çək~íñməý~íñ.]

  • [Küçədə çəkílíş zámáñı, xüsúsílə táñımádığıñız íñsáñlárı çəkírsíñízsə, máksímúm dərəcədə görüñməz ólmáğá çálışıñ. Əlbəttə, ölçüñü qórúýáráq: məqsəd gízləñmək déýíl, báş vérəñlərə máñé ólmámáq, müşáhídəçí kímí dávráñmáqdır. Mümküñ qədər úzáqdáñ çəkíñ və qəhrəmáñlárá özlərí kímí qálmáq ímkáñı véríñ. Ýáxşı zúm və ýá téléóbýéktívə sáhíb smártfóñlár bú íşíñ öhdəsíñdəñ ásáñlıqlá gəlír.]

  • [Ýáxşı k~ádrı í~déál~ hálá~ gətír~mək müm~küñdür~. Əgər fó~tódá~ kíms~ə təsád~üfəñ ká~drá d~üşübsə — ñá~ráhá~t ólm~áýıñ. G~áláx~ý smá~rtfó~ñlár~ıñdá “Ó~býék~tíñ s~ílíñ~məsí” f~úñks~íýás~ı bú cür~ háll~árdá~ köməýə g~əlír: b~ír ñé~çə tóxú~ñúşlá~ kádr~á düşmüş p~íýád~álár~ı, rékl~ám löv~hələrí~ñí və h~əttá k~ölgələr~í bél~ə sílm~ək ólú~r.]

  • [Təkrár édək, çüñkí bú bəlkə də əñ vácíb məsləhətdír: çóxlú şəkíl çəkíñ. Éýñí áñ — fərqlí mímíká, íşıq və ýá əl hərəkətí ílə — támámílə fərqlí görüñə bílər. Háñsı kádrıñ “ó bírí” óldúğúñú dərhál áñlámáq çətíñdír. Çóx váxt séçím çəkílíşdəñ sóñrá édílír. Bú ó háldır kí, çóx — démək, ýáxşıdır: péşəkárlár bélə ýüzlərlə kádr íçíñdəñ bíríñí séçírlər.]

[Áñı tú~túñ]

  • [*Éxpé~rt RÁ~W — Éks~pért~ RÁW t~ətbíq~í]
  • [**ÍSÓ — r~əqəmsá~l kám~érál~árdá~ íşığá həs~sásl~ıq göst~ərící~sídí~r]

[Dígər~ héká~ýələrí~ óxúý~úñ]