[Sáğlá~mlıq]

[Ýóxl~ámá s~íýáh~ısı: Úşáq~ üçüñ ñéc~ə séçmək~ ólár~
óñúñ~ ílk s~márt~fóñú~
]

[Móbí~l qúr~ğúlár~ düñýá~sıñdá~ válí~déýñ~lər üçüñ b~ələdçí]

[Úşáqlárıñ həýátıñdá ílk smártfóñ – bú vácíb hádísədír. İdéál óláráq, ó, ýálñız úşáğıñızıñ təhlükəsízlíýíñə cávábdéh ólmálı déýíl, həm də óñá məsúlíýýətlí ólmáğı öýrətməlídír. Étíbárlılıq və əlvéríşlí qíýmət - búñlár bázárlıq édərkəñ əñ çóx díqqət ýétíríləñ íkí méýárdır. Úşáğıñızıñ ílk cíházıñá ýátırım étməzdəñ əvvəl, bílməýíñíz lázım óláñ dígər şéýlər háqqıñdá búrádá dáñışılır.]

[ÁMÓL~ÉD ék~ráñı]
[Gálá~xý S10 é~kráñ~ı íşıq ötür~ülməsí~ ítír~ílməd~əñ, gözl~ərí zər~ərlí m~áví p~árıld~ámád~áñ qó~rúýá~cáq.]
1

[Zərərl~í təsí~rlərd~əñ qór~úýúñ~]

[Sáğlám ýúxú úşáğıñ íñtéñsív íñkíşáfıñá kömək édír - və búñá héç bír şéýíñ müdáxílə étməsíñí ístəmírsíñíz. Bú güñ úşáqlár dáím smártfóñlárdá ílíşíb qálırlár və ýəqíñ kí, síz ártıq gádgétıñ úşáğıñızıñ sáğlámlığıñá təsírí bárədə düşüñmüsüñüz. Və háqlı óláráq bélədír: smártfóñlá téz-téz qárşılıqlı əláqə bíólójí sáátı pózá bílər, ýúxúýá gétməýí çətíñləşdírír və ólá bílsíñ kí, dáhá cíddí próblémlərə gətíríb çıxárá bílər. Bəs ñíýə rísk étməlíýík¿ Smártfóñúñúzdá váxtıñızı dáím məhdúdláşdırmáq əvəzíñə, sádəcə óláráq pótéñsíál zərərlí təsírlərdəñ qórúñmá təmíñ édəcək cíház tápıñ.]


2

[Rəqəms~ál düñ~ýádá~ dávr~áñış qá~ýdál~árıñı m~üəýýəñl~əşdírí~ñ]

[Síz öz úşáğıñızá smártfóñ vérəñdə, válídéýñ ñəzárətí qáýdálárıñı úñútmáýıñ. Ásılılıq ýárádáñ óýúñlárdáñ təhlükəsíz ólmáýá sósíál médíáýá qədər – bír çóx şéýlər vár kí, síz támámílə öz úşáğıñızı óñá mərúz qóýmáq ístəməzdíñíz. Həýátıñızı ásáñláşdırıñ: öz qáýdálárıñızı təýíñ édə bíləcəýíñíz smártfóñ tápıñ. Məsələñ, Sámsúñg smártfóñlárıñdá Úşáq réjímí tətbíqí ... ístífádə váxtıñı müəýýəñ étməýə, próqrám tətbíqləríñə gíríş hüqúqúñú təñzímləməýə və ístífádə háqqıñdá hésábát sórğú étməýə ímkáñ vérír: bélə síz úşáğıñızıñ öz cíházıñdá ñə ílə məşğúl óldúğúñú dəqíq bíləcəksíñíz.]

[MƏSLƏH~ƏT]
[İñtér~ñétd~ə móbí~l téx~ñíká~ ísté~hsál~çılárıñ~ıñ hər b~írí üçüñ~ xüsús~í éñé~rjí ú~dmá ñ~ísbí~ əmsál~ıñı táp~á bíl~ərsíñ~íz.]
3

[Təhlük~əsízl~íýí t~əmíñ é~díñ]

[Smártfóñ ékráñlárıñá ýápışáñ úşáqlár - bízím dövrümüzdə ádí bír məñzərədír. Təəccüblü déýíl kí, cəmíýýət gəñc ístífádəçílərə məñfí təsír édə bíləñ şüáláñmádáñ ñáráhátdır. Smártfóñ séçərkəñ Ñísbí Ábsórbsíýá Əmsálıñı (SÁR) ýóxláýıñ - bú, smártfóñdáñ ístífádə édərkəñ órqáñízmíñ úddúğú éléktrómáqñít éñérjísíñíñ míqdárıñı ölçür. Hələ kí, mütəxəssíslər, smártfóñlárdáñ gələñ şüáláñmáñıñ ñə qədər cíddí óldúğúñá dáír bír fíkír bírlíýíñə gəlməýíblər, ýáxşı ólár kí, dáhá áz əmsálı óláñ qúrğúlár séçərək, əvvəlcədəñ özüñüzü mümküñ ñətícələrdəñ xətərsízləşdírəsíñíz.]



4

[Şəxsí m~əlúmá~tlár~ıñızı qó~rúýú~ñ]

[Úşáqlár smártfóñlárıñı ítírírlər və téz-téz óñlárı ñəzárətsíz qóýúrlár – bú fáktdır. Búñá görə də şəxsí məlúmátlárıñıñ ýád əllərə düşməsíñdəñ ñáráhát ólmáq – támámílə təbíí bír háldır. Şəxsí íñfórmásíýáñı ñécə qórúmáq¿ Köhñəlmíş təhlükəsízlík üsúllárıñı (məsələñ, páról vásítəsí ílə blókúñ áçılmásı kímí) kéçmíşdə qóýúñ və Sámsúñg Páss kímí, fərdí éýñíləşdírməýə əsásláñáñ qúrğúlárá díqqət ýétíríñ. Bármáq ízí séñsórú və üz táñımá téxñólógíýásı sáýəsíñdə smártfóñ və óñá báğlı hésáblár həmíşə étíbárlı qórúñmá áltıñdá ólácáq - áxı ýálñız şəxsí bíómétrík məlúmátlárıñ köməýí ílə óñlárıñ kílídíñí áçmáq ólár.]

[Áğıllı W~í-Fí-l~ár]
[Wí-Fí~ 6 məlúm~át sız~másıñ~ıñ qár~şısıñı ál~ır və sé~vdíý~íñíz~ məzmú~ñá dá~há sür~ətlí g~íríş í~mkáñ~ı vérí~r.]
5

[İctím~áí Wí~-Fí-şəbək~ələríñ~íñ təh~lükəsí~zlíý~íñí ý~óxlá~ýıñ.]

[Áçıq gíríş ñöqtələrí şəbəkəýə qóşúlmáq üçüñ ráhát üsúl ólá bílər, bəs búñúñ árxásıñdá ñə dúrúr¿ Úşáğıñızlá rəqəmsál məkáñdá təhlükəsízlík bárədə dáñışıñ və úñútmáýıñ: əgər ó smártfóñdáñ ílk dəfə ístífádə édírsə, ó sádəcə óláráq, íctímáí Wí-Fí şəbəkələríñdə ñécə dávráñmáq qáýdálárıñı bílməýə bílər. Xüsúsílə də, təhlükəñíñ hər küñcdə gözləýə bíldíýí, müásír düñýádá. Bír háldá kí, síz həmíşə ýáñıñdá ólá bílmírsíñíz, ñíýə də bú tápşırığı smártfóñlárá həválə étməýəsíñíz¿ Qúrğúñú şəbəkədə zərərlí próqrámlárdáñ və təhlükədəñ müdáfíə étmək üsúllár tápıñ – məsələñ, ýüksək étíbárlı Sámsúñg Kñóx təhlükəsízlík sístémí ílə smártfóñlárá díqqət ýétíríñ.]

[Séçím~ə báşlá~máğá h~ázırs~ıñız¿]

[Həmíşə ó~ñúñ m~üdáfí~əsíñd~ə dúrá~cáq g~üclü sm~árfó~ñúñ k~öməýí í~lə şəxsí~ məlúm~átlá~rıñızı v~ə úşáğıñ s~áğlám~lığıñı qó~rúýú~ñ. Sám~súñg~ Páss~ və Kñó~x təhl~ükəsíz~lík s~ísté~mí sá~ýəsíñ~də síz~ əmíñ ó~lá bí~lərsí~ñíz: ú~şáğıñızıñ~ şəxsí m~əlúmá~tlár~ı və həýá~tı – étí~bárl~ı müdáf~íə ált~ıñdád~ır.]

[Həmçíñ~íñ óx~úýúñ~]